doodgaan lijkt zo gewoon
Door: Angela
Blijf op de hoogte en volg Angela
04 Februari 2011 | Tanzania, Dodoma
Dinsdag, woensdag en donderdag;
Zondag is er een kleine man via een keizersnede geboren. Zijn naam is Prosper Edwin. Sinds die tijd heeft hij zuurstofbehoefte. Op zich niet zo vreemd, want als je abrupt uit je moeder wordt getrokken en je krijgt geen kans om al die vloeistof uit je longen te persen, dan kan er wel eens wat vocht achterblijven in je longen.
Maar hij voldoet niet aan ‘de eisen’ als het gaat over een “natte long”, hij kreunt niet, gebruikt geen extra spierkracht om te ademen maar doet dit wel 80 tot 100 keer per minuut. Ik zou het maar niet nadoen want dat gaat je niet lukken. Ik wil hem graag aan de monitor leggen, die ik vorige keer heb meegebracht. Helaas gaat dat niet zo gemakkelijk als ik gedacht had. De kabels die ik nodig heb zijn er niet en de instellingen van deze monitor krijg ik niet veranderd. Na veel (voor mij verspeelde) energie lukt het me dan toch om hem aan te sluiten. Waarom? Ik wil heel graag weten wat er gebeurd als hij zich inspant, hoe hoog zijn zuurstof behoefte is en wat gebeurd er als we de zuurstof stoppen.
Tsja dan zijn die monitoren toch zo gek nog niet, want schijn bedriegt, hij is er veel beroerder aan toe dan men dacht. Saturaties (=zuurstofspanning in het bloed moet zijn tussen de 90 en de 100) van 70 en hartactiedalingen tot 46 zijn geen uitzondering. Moeder maakt zich erg veel zorgen en zij heeft dus ook gelijk, ze was er maar niet gerust op dat de zuurstof af en toe gestopt werd. Waarom ze dat steeds deden weet ik ook niet. Men dacht klaarblijkelijk dat het wel goed ging. Moeder vond echter dat hij eerder mijn kleur had dan die van haar. Hij ziet bleek en de kleur van zijn handpalmen is hetzelfde als die van mij. Hij kan dus niet zonder zuurstof. Hij krijgt antibiotica uit voorzorg (per os) dat doet zo te zien niet veel. Maar ja wat is de reden van zijn zuurstofbehoefte?? Ik pieker me suf, zit lang met mijn stethoscoop te luisteren naar wat zijn hartje doet. Ik ben niet getraind in het horen van bijgeluiden van het hart, maar ik denk toch echt dat ik een extra geluidje hoor. Gerard denkt hetzelfde. Maar wat nu? wat doe je als je in the middle of nowhere geboren wordt met een hartprobleem? Maar goed het is nog niet zeker, we wachten nog maar eens wat af. Ondertussen wordt de zuurstof nog regelmatig gestopt en zakt zijn saturatie weer net zo hard. Ppfff….. ik heb duidelijk geen overwicht, ze doen maar wat.
Als ik zo met die kleine man bezig ben, komt een verpleegassistent binnen gewandeld met een baby op haar arm. Als ik vraag wat er is dan zegt ze rustig: “moeder denkt dat hij niet meer ademt”. Laten we dan maar eens gauw kijken is mijn reactie en al snel is duidelijk dat hier wat aan de hand is. Ik neem het van haar over en hoor een hartactie van ongeveer 40 . ik start gelijk met reanimeren maar al snel collabeert hij, zijn kleur is meer paars dan blauw en hij gooit er veel meconiumhoudend vocht uit. Ik wil nog doorgaan, maar een collega zegt, stop maar hij is dood. Terwijl ze dat zegt loopt ze weg, ik denk dat ze naar de moeder loopt. Maar nee, niemand besteed aandacht aan haar. Ze moet buiten wachten totdat het formulier is ingevuld en dan mag ze hem meenemen als ze dat wil.
Gedesillusioneerd blijf ik achter, tranen schieten in mijn ogen. Dit kan niet waar zijn. En dan moet ik toegeven dat het cultuurverschil zo groot is. Zo groot dat ik het niet kan bevatten en ook niet wil bevatten!! Betekent het dan niets als je net geboren bent? Hij was 2 dagen oud en had achteraf gezien gewoon meer gecontroleerd moeten worden want hij had een slechte start gehad. Niemand heeft meer naar hem gekeken in de veronderstelling dat hij het wel goed doet en moeder wel komt als er iets is. Nou ze kwam, maar wel te laat, veel te laat.
Het kleine mannetje word in een doek “ingepakt” als een pakketje en krijgt een pleister met zijn naam op het laken geplakt. Hij wordt in de spoelkeuken gelegd……
Ik weet niet hoe vaak ik me verontschuldigd heb bij die moeder, ik maar een ding zeggen: I am so sorry, so sorry……
Ik wilde maar een ding en dat was weglopen en een potje janken. Toch ben ik nog even gebleven en heb geprobeerd te begrijpen hoe het werkt, wat bezield mensen, wat drijft hen. Het doet hen echt wel wat, daarvan ben ik inmiddels wel overtuigt. Je moet het alleen niet vergelijken met waar je vandaan komt. Als er bij ons een kind overlijdt komt er een hele tam-tam in beweging die voor de mensen gaat zorgen. Hier in Tanzania ben je op jezelf en je familie aangewezen. Je hebt geluk als je die hebt en pech als je ze niet hebt…..
Gelukkig gaan er ook heel veel dingen goed. Er is een vrouw bevallen die Gerard een tijd geleden geopereerd heeft. Dankzij hem is ze in staat om zwanger te worden en zo geschiedde. Ze bevalt van een prachtige zoon en ja hoor hij heet: Gerard. Apetrots is hij natuurlijk. Zeker als er een dag later nog een Gerard wordt geboren bij een vrouw waar Gerard een keizersnede bij doet. Beide gaan natuurlijk op de foto!
De elektriciteit is hier een probleem hij valt constant uit. En dan moeten we wachten tot de generator aan gaat. Pech als je dan aan de zuurstof ligt. Die gaat namelijk ook uit. Soms duurt het wel 45 minuten voor de generator aan gaat en dat is toch heel lang. Het probleem is dat de diesel waar dat ding op werkt erg duur is. Het kost het ziekenhuis erg veel geld om steeds opnieuw die generator op te starten. Wat een genot als je nooit hoeft na te denken over stroom. Je doet gewoon het licht aan, je televisie, de koelkast etc. allemaal zo ontzettend gewoon, maar hier niet. En toch, je went eraan. De zaklamp (knijpkat) ligt in de buurt voor het geval dat. Want het is hier echt donker, je ziet geen hand voor ogen, misschien als het helder is. Want de sterrenpracht is overweldigend en de maan geeft enorm veel ligt. Maar dan moet hij er wel zijn en dat wisselt in deze kortdurende regentijd. In Holland zou je zo’n regentijd best willen, 30 graden, af en toe een flinke bui en dan weer een zonnetje waar je in weg bakt. Als hij schijnt is het gewoon bloedheet, laat maar schijnen die zon, ik geniet ervan.
De volgende dag hebben we een röntgenfoto kunnen maken van Prosper Edwin, en daaruit blijkt dat er toch wat te zien is. Misschien toch een infectie van de longen? Er wordt antibiotica via een infuus afgesproken en ik treed in overleg met de neoantologen in het SFG te Rotterdam. Ik mail ze de foto en de casusbeschrijving. Ze reageren gelijk, het kan een infectie zijn maar een hartafwijking kan niet worden uitgesloten. We zullen toch geduld moeten hebben. Vandaag (vrijdag) is hij weer van de zuurstof af en het lijkt erop dat het wat beter gaat. Maar ik blijf voorzichtig want hij heeft nog steeds dalingen van zuurstof (saturatie) en hartactie.
Ik heb vanmiddag mijn eerste training reanimatie. Ik heb de presentatie doorgenomen met Dorothy zij is de baas van de maternity. Deze vrouw wil heel graag veranderen en heeft al veel gedaan. Ze wijst me er nog eens op dat het heel lastig is om oude gewoontes te veranderen. Dat is niet alleen in Tanzania zo, maar in Nederland niet anders!! Ze is blij met de presentatie en we zullen daarna samen oefenen. Inmiddels zijn er al meer reanimatiepoppen omdat Dorothy er 2 heeft meegekregen na een scholing in Arusha. Ik ben benieuwd om 13.00 uur staat hij gepland, maar het zal wel wat later worden……we zijn tenslotte in Afrika. Het tempo ligt hier toch net even wat anders.
Gisteren is er nog een zwangere vrouw overleden. Ze had waarschijnlijk een hersenvliesontsteking. Afschuwelijk verhaal. 21 jaar en zwanger van haar eerste baby,34 weken. Helaas hebben ze het allebei niet overleeft. Het kind, wat direct na het overlijden van moeder met een keizersnede wordt gehaald, overlijdt direct daarna. Het woog ook maar 1.2 kg, we weten niet of het inmiddels ook ziek was, maar het had weinig kans van overleven. Pole pole wat een verdrietig gebeuren.
Tot snel, liefs
Angela
Zondag is er een kleine man via een keizersnede geboren. Zijn naam is Prosper Edwin. Sinds die tijd heeft hij zuurstofbehoefte. Op zich niet zo vreemd, want als je abrupt uit je moeder wordt getrokken en je krijgt geen kans om al die vloeistof uit je longen te persen, dan kan er wel eens wat vocht achterblijven in je longen.
Maar hij voldoet niet aan ‘de eisen’ als het gaat over een “natte long”, hij kreunt niet, gebruikt geen extra spierkracht om te ademen maar doet dit wel 80 tot 100 keer per minuut. Ik zou het maar niet nadoen want dat gaat je niet lukken. Ik wil hem graag aan de monitor leggen, die ik vorige keer heb meegebracht. Helaas gaat dat niet zo gemakkelijk als ik gedacht had. De kabels die ik nodig heb zijn er niet en de instellingen van deze monitor krijg ik niet veranderd. Na veel (voor mij verspeelde) energie lukt het me dan toch om hem aan te sluiten. Waarom? Ik wil heel graag weten wat er gebeurd als hij zich inspant, hoe hoog zijn zuurstof behoefte is en wat gebeurd er als we de zuurstof stoppen.
Tsja dan zijn die monitoren toch zo gek nog niet, want schijn bedriegt, hij is er veel beroerder aan toe dan men dacht. Saturaties (=zuurstofspanning in het bloed moet zijn tussen de 90 en de 100) van 70 en hartactiedalingen tot 46 zijn geen uitzondering. Moeder maakt zich erg veel zorgen en zij heeft dus ook gelijk, ze was er maar niet gerust op dat de zuurstof af en toe gestopt werd. Waarom ze dat steeds deden weet ik ook niet. Men dacht klaarblijkelijk dat het wel goed ging. Moeder vond echter dat hij eerder mijn kleur had dan die van haar. Hij ziet bleek en de kleur van zijn handpalmen is hetzelfde als die van mij. Hij kan dus niet zonder zuurstof. Hij krijgt antibiotica uit voorzorg (per os) dat doet zo te zien niet veel. Maar ja wat is de reden van zijn zuurstofbehoefte?? Ik pieker me suf, zit lang met mijn stethoscoop te luisteren naar wat zijn hartje doet. Ik ben niet getraind in het horen van bijgeluiden van het hart, maar ik denk toch echt dat ik een extra geluidje hoor. Gerard denkt hetzelfde. Maar wat nu? wat doe je als je in the middle of nowhere geboren wordt met een hartprobleem? Maar goed het is nog niet zeker, we wachten nog maar eens wat af. Ondertussen wordt de zuurstof nog regelmatig gestopt en zakt zijn saturatie weer net zo hard. Ppfff….. ik heb duidelijk geen overwicht, ze doen maar wat.
Als ik zo met die kleine man bezig ben, komt een verpleegassistent binnen gewandeld met een baby op haar arm. Als ik vraag wat er is dan zegt ze rustig: “moeder denkt dat hij niet meer ademt”. Laten we dan maar eens gauw kijken is mijn reactie en al snel is duidelijk dat hier wat aan de hand is. Ik neem het van haar over en hoor een hartactie van ongeveer 40 . ik start gelijk met reanimeren maar al snel collabeert hij, zijn kleur is meer paars dan blauw en hij gooit er veel meconiumhoudend vocht uit. Ik wil nog doorgaan, maar een collega zegt, stop maar hij is dood. Terwijl ze dat zegt loopt ze weg, ik denk dat ze naar de moeder loopt. Maar nee, niemand besteed aandacht aan haar. Ze moet buiten wachten totdat het formulier is ingevuld en dan mag ze hem meenemen als ze dat wil.
Gedesillusioneerd blijf ik achter, tranen schieten in mijn ogen. Dit kan niet waar zijn. En dan moet ik toegeven dat het cultuurverschil zo groot is. Zo groot dat ik het niet kan bevatten en ook niet wil bevatten!! Betekent het dan niets als je net geboren bent? Hij was 2 dagen oud en had achteraf gezien gewoon meer gecontroleerd moeten worden want hij had een slechte start gehad. Niemand heeft meer naar hem gekeken in de veronderstelling dat hij het wel goed doet en moeder wel komt als er iets is. Nou ze kwam, maar wel te laat, veel te laat.
Het kleine mannetje word in een doek “ingepakt” als een pakketje en krijgt een pleister met zijn naam op het laken geplakt. Hij wordt in de spoelkeuken gelegd……
Ik weet niet hoe vaak ik me verontschuldigd heb bij die moeder, ik maar een ding zeggen: I am so sorry, so sorry……
Ik wilde maar een ding en dat was weglopen en een potje janken. Toch ben ik nog even gebleven en heb geprobeerd te begrijpen hoe het werkt, wat bezield mensen, wat drijft hen. Het doet hen echt wel wat, daarvan ben ik inmiddels wel overtuigt. Je moet het alleen niet vergelijken met waar je vandaan komt. Als er bij ons een kind overlijdt komt er een hele tam-tam in beweging die voor de mensen gaat zorgen. Hier in Tanzania ben je op jezelf en je familie aangewezen. Je hebt geluk als je die hebt en pech als je ze niet hebt…..
Gelukkig gaan er ook heel veel dingen goed. Er is een vrouw bevallen die Gerard een tijd geleden geopereerd heeft. Dankzij hem is ze in staat om zwanger te worden en zo geschiedde. Ze bevalt van een prachtige zoon en ja hoor hij heet: Gerard. Apetrots is hij natuurlijk. Zeker als er een dag later nog een Gerard wordt geboren bij een vrouw waar Gerard een keizersnede bij doet. Beide gaan natuurlijk op de foto!
De elektriciteit is hier een probleem hij valt constant uit. En dan moeten we wachten tot de generator aan gaat. Pech als je dan aan de zuurstof ligt. Die gaat namelijk ook uit. Soms duurt het wel 45 minuten voor de generator aan gaat en dat is toch heel lang. Het probleem is dat de diesel waar dat ding op werkt erg duur is. Het kost het ziekenhuis erg veel geld om steeds opnieuw die generator op te starten. Wat een genot als je nooit hoeft na te denken over stroom. Je doet gewoon het licht aan, je televisie, de koelkast etc. allemaal zo ontzettend gewoon, maar hier niet. En toch, je went eraan. De zaklamp (knijpkat) ligt in de buurt voor het geval dat. Want het is hier echt donker, je ziet geen hand voor ogen, misschien als het helder is. Want de sterrenpracht is overweldigend en de maan geeft enorm veel ligt. Maar dan moet hij er wel zijn en dat wisselt in deze kortdurende regentijd. In Holland zou je zo’n regentijd best willen, 30 graden, af en toe een flinke bui en dan weer een zonnetje waar je in weg bakt. Als hij schijnt is het gewoon bloedheet, laat maar schijnen die zon, ik geniet ervan.
De volgende dag hebben we een röntgenfoto kunnen maken van Prosper Edwin, en daaruit blijkt dat er toch wat te zien is. Misschien toch een infectie van de longen? Er wordt antibiotica via een infuus afgesproken en ik treed in overleg met de neoantologen in het SFG te Rotterdam. Ik mail ze de foto en de casusbeschrijving. Ze reageren gelijk, het kan een infectie zijn maar een hartafwijking kan niet worden uitgesloten. We zullen toch geduld moeten hebben. Vandaag (vrijdag) is hij weer van de zuurstof af en het lijkt erop dat het wat beter gaat. Maar ik blijf voorzichtig want hij heeft nog steeds dalingen van zuurstof (saturatie) en hartactie.
Ik heb vanmiddag mijn eerste training reanimatie. Ik heb de presentatie doorgenomen met Dorothy zij is de baas van de maternity. Deze vrouw wil heel graag veranderen en heeft al veel gedaan. Ze wijst me er nog eens op dat het heel lastig is om oude gewoontes te veranderen. Dat is niet alleen in Tanzania zo, maar in Nederland niet anders!! Ze is blij met de presentatie en we zullen daarna samen oefenen. Inmiddels zijn er al meer reanimatiepoppen omdat Dorothy er 2 heeft meegekregen na een scholing in Arusha. Ik ben benieuwd om 13.00 uur staat hij gepland, maar het zal wel wat later worden……we zijn tenslotte in Afrika. Het tempo ligt hier toch net even wat anders.
Gisteren is er nog een zwangere vrouw overleden. Ze had waarschijnlijk een hersenvliesontsteking. Afschuwelijk verhaal. 21 jaar en zwanger van haar eerste baby,34 weken. Helaas hebben ze het allebei niet overleeft. Het kind, wat direct na het overlijden van moeder met een keizersnede wordt gehaald, overlijdt direct daarna. Het woog ook maar 1.2 kg, we weten niet of het inmiddels ook ziek was, maar het had weinig kans van overleven. Pole pole wat een verdrietig gebeuren.
Tot snel, liefs
Angela
-
04 Februari 2011 - 08:52
Sandra:
hey maatje,
Nou nu maar hier een reactie ipv een mailtje. Wat een verhalen en je bent nog maar net begonnen!!
Wat een prachtig werk doe je daar!
Kippenvel als ik het zo lees. Hou je taai en we houden contact.
Liefs San -
04 Februari 2011 - 08:54
Sandra:
O en nu zie ik de foto van je kleine mannetje daar, hou me op de hoogte!
Zet m op he!!! -
04 Februari 2011 - 13:33
Anne:
Hoi Angela. Wat maak je veel mee! Mooie en verdrietige dingen. Krijg kippevel als ik jouw verhaal lees. Wat heerlijk dat je een lijntje naar hier hebt om back-up te krijgen. Ik hoop dat de presentatie een succes is :)
Liefs, Anne -
04 Februari 2011 - 15:35
Daphne:
hey mam hoop wel dat het goed met je gaat. we moeten je hier nog even missen wel super goed dat je daar al die dingen doet ik ben trots op je!
liefs Daphne -
04 Februari 2011 - 17:21
Yolanda:
jee, angela , wat maak je daar allemaal mee.
Dan hebben wij het hier maar " makkelijk" met al onze apparatuur , stroom en diagnostiek bepalingen.
Wat Sandra ook al schreef : kippenvel als ik je verhaal lees over die baby's . Je voelt je hulpeloos als je niet kan doen wat bij ons "gewoon" is.
Kijk uit naar je volgende belevenissen. En besef dat je ZEER GOED werk doe!!!!!!
doei yolanda -
04 Februari 2011 - 19:55
Eerste Hans:
Hè zusje, we zijn erorm trots op je! Het leven daar lijkt idd heel erg anders dan bij ons in de verzorgingsstaat... Maar dat is ook de reden dat jij daar zoveel goed werk kunt doen. Probeer je naast die achtbaan van emoties ook nog een beetje te genieten alsjeblieft ? Veel groetjes en een big hug van je grote broer en Monique en de kinderen. Xxxx -
05 Februari 2011 - 22:21
Bas:
hallo heel goed wat je het gedaan ik mis je een beetje ik hoor graag meer
-
06 Februari 2011 - 15:48
Gezinnetje Broere:
dag lieve mam/schoonmam en oma.
Wat ben je toch een toppertje!
Wat een moeilijke dingen maak je daar mee zeg.... pfff.... Zou ik ook moeite mee hebben. Je kunt gewoon niet geloven dat ze daar zo makkelijk doen over de dood van zo'n klein pasgeboren kindje.
Leuk dat je net belde, wist gewoon ff niet wat ik moest zeggen. Ben blij je stem even te horen. Ook Nina, die bleef maar oma, oma, opa, opa, roepen.
Het oppassen ging goed donderdag. Hans is hier thuis geweest, en ze hebben het leuk gehad samen.
Nou mam veel plezier/sterkte/succes nog daar! We denken aan je!
dikkeknuff, Charlie, Richard en Nina -
08 Februari 2011 - 11:15
Suze:
Ha Angela, aangrijpend zoveel als je nu al meemaakt. Leuk dat A+A zo snel reageerden op de X-thorax. ik wens je heel veel moed en sterkte toe bij deze bijzondere opdracht. X Suze
Reageer op dit reisverslag
Je kunt nu ook Smileys gebruiken. Via de toolbar, toetsenbord of door eerst : te typen en dan een woord bijvoorbeeld :smiley
